Skip to main content
  • Kryefaqja
  • Jeta & Veprat e Shënjtorëve
    • Shenjtorët e ditës
      • Janari
      • Shkurti
      • Mars
      • Prill
      • Maj
      • Qeshor
      • Korrik
      • Gusht
      • Shtator
      • Tetor
      • Nëntor
      • Dhjetor
    • HISTORI MREKULLIE DHE TEMA SHPIRTËRORE
  • TEOLOGJIA E KRISHTERË ORTHODHOKSE
    • DOKTRINA: Çfarë besojnë të Krishterët Orthodhoks
      • Historia Kishtare
    • JETA SHPIRTËRORE E KRISHTËRIMIT ORTHODHOKS
      • KRESHMA-AGJERIMI
    • Predikimet nga Veprat e Apostujve & Letrat e Pavl
    • Ikonat në Kishën Orthodhokse
    • Jeta Liturgjikale në Kishën Orthodhokse
      • Etërit e Kishës & Përvoja shpirtërore
      • Krishtlindja: Lindja Trupore e Zotit Jesu Krisht
      • KRESHMA E HYJLINDËSES MARI (1 - 15 gusht)
  • PREDIKIME KISHTARE
    • Predikimet e së Dielës : Janar
    • Predikime e së Dielës : Shkurt
    • Predikimet e së Dielës : Prill
    • Predikimet e së Dielës : Nëntor
    • Predikimet e së Dielës : Dhjetor
    • Shën Joan Gojarti: HOMELITË MBI UNGJILLIN E MATEUT
  • Tema: Fetare-Sociale
    • Miron Çako
      • 2025
      • 2024
      • SHKRIMET E VITIT 2023
      • SHKRIMET E VITIT 2022
      • SHKRIMET E VITIT 2021
      • SHKRIMET E VITIT 2020
      • SHKRIMET E VITIT 2019
      • SHKRIMET E VITIT 2018
      • SHKRIMET E VITIT 2017
      • SHKRIMET E VITIT 2016
      • SHKRIMET E VITIT 2015
      • SHKRIMET E VITIT 2014

PSE GRUAJA NUK MUND TE BËHET PRIFTËRESHË?

July 23, 2025 at 11:34 am, No comments

524162061_2527695364260763_2686128993611393130_n.jpg

Nga Katekisti: Miron Çako


Le të përpiqemi ti japim përgjigje shteruese kësaj pyetje që sot po i prekuopuan shumë liberalët, të cilët kërkojnë të tejkalojë çdo gardh natyror edhe ligjor në këtë brez rebel ,të pabesë edhe imoral edhe kur bëhet fjalë për natyrën edhe funksionin e gruas jo vetëm në familje, shoqëri por edhe në fe.

Në emër të lëvizjes feministë kjo frymë po futet edhe në rrethe kishtare ku kërkon që edhe gruaja të bëhet priftëreshë që ti shërbejë altarit dhe mësimit të popullit të krishterë.

Në radhë të parë ne duhet të dimë se kush është në thelb gruaja dhe kush janë funksionet e saj natyrore, shoqërore që në zanafillë të jetës njerëzore deri më sot dhe për këtë përgjigje do ti referohemi Skrimit të Shejntë dhe Traditës kishtare .

Sipas Biblës edhe pse na thuhet se Krijuesi, Zoti Perëndi në fillim krijoi prej dheu dhe me shpirt, burrin , Adami ( zaanafilla 2-7) si përfaqësuesi i njerëzimit, përsëri qenia njerëzore u krijua mashkull edhe femër (Zanafilla 1-27), që do të thotë nuk mund të kemi një qenie njerëzore të vetmuar në një gjini, sepse Zoti Perëndi, pa edhe tha: “nuk është mirë që njeriu të rri vetëm do ti bëjmë një ndihmës që i përshtatet”(Zanafilla 2-18) dhe pastaj Ai i krijoi shoqen, ndihmësen e njeriut , nga brinja e tij kështu gruaja të mund të bëhej një mish me burrin dhe burri ta donte me zemër gruan e tij (Zbulesa 2-27).

Adami kur e pa gruan e njohu dhe tha: “kjo është kockë e kockave të mija dhe mishi i mishit tim. Ajo do të quhet grua se doli nga burri” (Zanafilla 2-23).

Burri i cili u krijua në fililm sipas ikonës së Perëndisë, nuk ndryshonte nga gruaja vetëm nga gjinia, por ai kishte edhe atribute të tjera para se të krijohej gruaja , ai kishte atributin si mbret që të sundonte dhe ruante Edenin, profet që të përcillte mesazhet hyjnore tek krijimi dhe prift i të lartit që ta parqiste krijesën para Zotit për ta shejntëruar me bekim hyjnor që e gjithë bota të bëhej një kopsht i Edenit dhe mbretëria e Zotit si në qiejt të mbretëronte edhe në tokë.

Këto atribute nuk ju dhanë gruas nga Perëndia , por gruaja si ndimësja e burrit kishte një detyrë tjetër madhore e cila na tregohet tek emri që ju vu asaj nga burri: “Edhe njeriu i vuri gruas emrin Eva, sepse ajo është nëna e të gjallëve”(Zanafilla 3-20).

Gruaja sipas gjinisë femërore duke u bërë një mish me burrin,(Zanafilla 2-24) kishte funksionin dhe detyrën që të shtonte edhe ta përjetësonte farën e njeriut (ADN), sipas urdhërit: “Të jeni të frutshëm dhe shumëzohuni, mbusheni tokën e nënshtrojeni shtohuni dhe shumohuni dhe pushtoheni botën” (Zanafilla1-28).
Pra dy gjinit me role dhe funksione të ndryshme burri dhe gruaja duhet të ndihmojnë dhe plotësojnë njëri-tjetrin si në personalitetin e tyre por edhe detyrat e tyre para Zoti dhe krijimit, prandaj edhe pse gruaja u bë si ndihmëse për burrin për ta mbështetur dhe frymëzuar, detyrat që Zoti ju ka caktuar janë qartësisht të ndara si në aspekti fiziologjik, shoqëror dhe fetar.

Gabimi i parë i gruas së parë ishte se ajo e mashtruar nga djalli nëpërmjet gjarpërit, kërkoi të hajë frutin e ndaluar që të bëhej perëndi para burrit dhe kështu të ishte mbi burrin që të merrte ajo rolin drejtues, si mbretëreshë, profetëshe dhe priftëreshë.

Kjo dëshirë e egoiste e gabuar e gruas që tunduesi ja injektojë në mëndje asaj duket kur ajo nuk denjojë të pyeste burrin të konsuktohej me Adamin për ofertën e djallit i fshehur tek gjarpëri që e tundoi me fjalët : “Perëndia e di që ditën që do të hani do tju hapen sytë do jeni si Perëndia në gjëndje të njhni të mirën edhe të keqen. (Zanafiall 3-5)

Perëndia kishte urdhëruar Adamin të ruante kopshtin dhe të mos hante nga pema e të mirës edhe e të keqes duke e urdhëruar : “Ha lirisht nga pemët e kopështit por mos ha nga pema e njohjes së të mirës e të sëkeqes, sepse ditën që do hashë prej saj ke për të vdekur me siguri (Zanafilla 2,16-17), këtë porosi hyjnore gruaja e kishte marë nga burri si zëdhënësi i Zotit, por gruaja kërkoi ta përballojë vetë tundimin duke kaluar nga ndihmëse dhe e bindur ndaj burrit në protagoniste, dhe kështu në vendimarrje të gabuar, në rebelim, në sakrilegj, në mëkat, ndaj vetes , burrit, krijimit , Zotit.

Edhe pse ajo dështoi për egon e sajë dhe u dënua pedagogjikisht që burri ta sundojë (Zanafilla 3-16) përsëri tek gruaja, tek natyra e rënë e saj, mbeti kjo dëshirë diabolike për të marrë vënde, pozita, role edhe detyra që nuk i takojnë dhe nuk mund ti bëjë dot, për më tepër duke lënë pas dore detyrën e amësinë .

Aq shumë u degradua shoqëria njerëzore dhe vetë kombinimi burrë-grua, sa shpesh herë gratë të nxitura nga fryma gënjeshtare e djallit siç u tundua Eva prishën rendin burrë-grua dhe krijuan shoqëritë matriarkale, ku gruaja u bë mbretëreshë për të sunduar burrat, profeteshë për të drejtuar burrat dhe priftëreshë për ti shërbyer perëndive në tempujt, madje për ta bërë veten perëndi i dha edhe Perëndisë gjininë e saj femërore, dhe hyjnizoi seksin e saj si “perëndia nënë”.

Sot kemi shumë shpella të zbuluara që njerëzit e moçëm i shfrytëzuan për arsye të formës, si psh të mitrës, për kultin ndaj “hyjnisë nënë”.

E shikojmë tek perëndeshat e Olimpit, në mitologjine greke, ku arkeotipi femëror përfaqësohet në "perëndesha" të ndryshme që marrin rolin e burave duke e hyjnizuar veten.Në antikitet ishin shpikur perëndi si Artemisa luftëtarja, Athinaja strategia, Nemesida perëndesha e drejtësisë që rivendoste rregullin hyjnorë, Persefona perëndesha e nënëtokës, sirenat magjistaret e deteve edhe priftëreshat e famshme të antikitetit si psh priftëresha e famshme Pitia, ose priftëreshat e Orakullit të Delfit.

Ky çekujlibër shoqëror ishte i shtrirë pothuajse në të gjithë botën pagane që adhronin idhujt e bërë nga dora e njeriut si perëndi dhe perëndesha, por brenda të cilëve banonin demonët dhe gënjenin njerëzit: “sepse perënditë e kombeve janë demonë” (Psalimi 95-5).
Por ligji i Zotit tek populli i Izraelit, si i vetmi popull monoteist e përcakton mirë rolin e gruas në shoqëri dhe në adhurim hyjnor. Sipas Ligjit kurrë gruaja nuk mund të bëj shërbesa fetare, sepse ato ishin caktuar për burrin, sepse ai u krijua si një imazh i Zotit mbi tokë që siç thamë më sipër kishte funksionin dhe detyrën mbretërore, profetike dhe priftërore.

Kurse gruaja që u bë për burrin (1Korintasve1-11) mund të marrë pjesë në këto atribute, por jo si protagoniste por si ndihmëse, frymëzuese bashkë me burrin në gëzimin e shërbesave fetare. P.sh. motra e Mojsiut e cila e ndoqi nga pas Mojsiun i cili kur shpëtuan nga faraoni duke kaluar detin në këmbë i këndoi këngë falënderimi Zotit bashkë me burrat e Izreaelit: “Atëherë Moisiu dhe bijtë e Izraelit i kënduan këtë kantik Zotit dhe folën duke thënë: "Unë do t'i këndoj Zotit, sepse u lartësua shumë; hodhi në det kuaj dhe kalorës” (Eksodi 15-1), pastaj : "profetesha Miriam, motra e Aaronit, mori në dorë dajren, dhe të gjitha gratë e ndoqën nga pas me dajre dhe me valle”( Eksodi.15-20) “Dhe do të gëzoheni përpara Zotit, Prëndisë tuaj, ju, bijtë dhe bijat tuaja, shërbëtorët dhe shërbëtoret tuaja”(LiP.12-12).

Ligji edhe pse nuk i jepte të drejta gruas për shërbesën fetare, ose pjesmarrje zyrtare në kult, përsëri kujdeset shumë për gruan sidomos në shërbesën e saj si nënë në familje edhe në shoqëri ( LiP 25,5-10).

Në historinë e Izraelit nuk kemi gra që kanë bërë rolin e drejtimit të popullit si mbretëresha, por ka nga ato që kanë tentuar fshetas për këtë rol drejtues që nuk ju takonte duke ndikuar negativisht tek burrat e tyre mbretër, madje duke i dërguar në idhujtari dhe rrugë të gabuar si gratë e Solomonit (1Mbretërve 11,1-8) apo mbretëresha idhujtare Jezebel që e devijoi Ashabin nga adhurimi i Zotit tek adhurimi i Balit, një idhull demoniak i filistinëve (LiP.16-31).

Bibla na thotë se kishte midis grave të bekuara të Izraelit të cilat u zgjodhën nga Zoti duke zbritur mbi ato Shpittin e Javes dhe duke i treguar profetesha si Dëbora, gruaja e Lapidothit (Gjy. 4, 4), Jaela, gruaja e Heberit që vrau Siseran (Gjy.4-16) Huldah, bashkëshorte e Shalumit të Tikvahut (2Mbr. 22,14).

Këto gra e morën hirin profetik që Zoti të përulte burrat mëkatar të Izraelit të cilët nuk kishte midis tyre një të drejtë që të udhëhiqte popullin në ato kohë.

Edhe në të tilla raste përjashtuese, por edhe pse gruaja në Bibël është si një ilustrim, figurë e urtësis hyjnore (Fja.8,22-31) përsëri nuk shikojmë asnjë rastë të dokumentuar në Shkrimin e Shenjtë që ato të kenë bërë rolin e priftit në tempull edhe njëherë të vetme.
Edhe në krishterim ku Biri i Zotit lindet si njeri nga një grua nën ligj (Galatas 4-4) dmth nëpërmjet gruas më të bekuar në botë, Hirplotes, Virgjëreshës Mari e cila si Eva e re plotëson në veten e sajë rolin e gruas jo vetëm si nëna e të gjallëve por bëhet Nëna e Zotit ( Luka 1-43) dhe solli në botë si njeri Zotin e jetës, vetë jetën e pavdekshme, duke i larguar turpin e mëkatit të Evës dhe borxhin gruas që doli nga brinja e burrit ( Zanafilla 2-21), përsëri nuk na thuhet asnjëherë në Dhiatën e Re se Virgjëresha Mari kreu njëherë të vetme deyrën priftërore ashtu si Zoti ja la apostujve (Luka 22-19).
Prandaj cila tjetër grua sot në çfarë shenjtërie që ka arritur si e zgjedhur në sy të Zotit mund ta barazojë veten me Hirploten dhe të mund të guxojë të pretendojë se mund të bëjë shërbesë priftërore që Hyjlindësja kur nuk guxoj ta bëjë, sepse Zoti nuk e lejon .

Po ashtu edhe pse Zoti Krisht pranon të ndiqet nga gratë që i shërbenin (Luka 8-1) ,dhe gratë qëndruan me Zotin Jisu deri në fund posht kryqit ndryshe nga burrat apostuj që e braktisën Krishtin (Joani 19 -20) dhe ishin ato të parat që e panë të ngjallur Krishtin dhe i bekoi (Mateu 28,9-10), madje i ngjallur ju beson atyre mision të lajmërojnë për ngjalljen burrave , apostujve të frikësuar (Joani 20-17), edhe pse ato qëndronin me apostujt në lutje për pritjen e Shpirtit të Shejntë, ku: “Të gjithë këta ngulmonin me një mendje të vetme në lutje dhe përgjërim së bashku me gratë, me Marinë, nënën e Jisuit, dhe me vëllezërit e tij (Veprat.1-14) dhe ashtu si burrat morë Shpirtin e Shejntë ditën e Pendikostisë ( Veprat 2 1-4) asnjë nga ato gra miraprurëse dhe besnike nuk bëri shërbesën priftërore që ju ishte ngarkuar nga Zoti vetëm apostujve si në darkën mistike: “Bëjëni këtë në përkushtimin tim”( Luka 22-19).

Shikoni me vëmendja pse Krishti i ngjallur me trup të lavdëruar nuk e lejojë Marian Magdalenën ta prekte edhe pse ajo e besoj dhe dëshironte fortë të merte bekimin nga trupi tij i ngjallur : “Jisui i tha: ''Mos më prek, sepse ende nuk u ngjita te Ati im; por shko te vëllezërit e mi dhe u thuaj atyre se unë po ngjitem tek Ati im dhe Ati juaj, te Perëndia im dhe Perëndia juaj''. Atëherë Maria Magdalena shkoi t'jua njoftojë dishepujve se kishte parë Zotin dhe se ai i kishte thënë këto gjëra. “ ( Joani 20 10-17-18), kurse Thoamin e pabesë Krishti i ngjallur i thotë : “ ''Vëre gishtin këtu dhe shiko duart e mia; shtrije edhe dorën dhe vëre në brinjën time; dhe mos ji mosbesues, por besues!''. Atëherë Thomai u përgjigj dhe i tha: ''Zoti im dhe Perëndia im!''.( Joani 20 27-28).

Patjetër kjo ka një domethënje teologjike se tashmë takimi dhe bashkimi me Krishtin nuk do ishte më i drejtëpërdrejtë fizikisht si para ngjalljes , por mistikisht nëpërmjet mistereve të Kishës Apostolike që është Trupi i Krishtit të lavdëruar (Efe.1:23) dhe veçanërisht ky bashkim unik bëhet në misterin e Falenderimit Hyjnor, kur ne marim nga duart e episkopit, priftit Trupin dhe Gjakun e Krishtit për ndjesën e mëkateve dhe jetë të përjetëshme, Ky është misteri më i madh autentik që Zoti ja besojë vetë apostujve burra në darkën mistike “ bëjeni këtë në përkujtimin tim “ ( Luka 22-19) dhe ata ja u besun ta kryejnë sipas vazhdimësisë apostolike vetëm , episkopëve edhe prezviterëve ( priftërinjtë) burra.

Askush nuk ka të drejtë ta prekë me dorë këtë Trupë të lavdëruar të Krishtit në altar të kishës, por vetëm prifti e mban në duar në potirin e shenjtë i cili ja jep besimtarit, besimtares me lugën e shenjtë në gojë, të cilët kungohen me frikë, besë edhe dashuri.
Edhe pse në Dhiatën e Re gruaja në Krishtin u lirua nga mallkimi dhe u barazua me burrin, madje edhe ndarja e sekseve si ndarje raciale dhe shoqërore është tejkaluar dhe shenjtëruar në Krishtin, sipas mësimit revulucionar të apostull Pavlit : “nuk ka as mashkull as femër, sepse të gjithë jeni një në Jisu Krishtin” (Gal.3-28)., dmth jeta qiellore, ëngjëllore) pa gjini(Mat 22-30, mund të jetohet që në këtë jetë si nga burrat edhe nga gratë e virgjër, ose të veja, madje dhe pse nga Kisha Apostolike gratë u thirrën për të shërbyer në veprën katekizuese dhe shoqërore të kishës, si gratë e shenjta baraz apostulle , Shën Maria Magdalena,Shën Marta ,Shën Maria motrat e Lazarit, Shën Fotinia, Shën Parashqevi ,etj gjatë historisë kishtare, përsëri nuk ka asnjë rast në traditë kishtare nuk kemi që një prej këtyre grave të shenjtëruara të jetë bërë priftëreshë, pavarësisht se gruaja merr pjesë në “priftërinë mbretërore”( 1 Petros 2-9) që Krishti u dhuroi të gjithë besimtarëve, por asnjëherë gruja nuk u lejua të bëhet priftëreshë.

Lexojmë se si apostulli i kombeve Pavli edhe pse shumë revolucionar për rolin e ri të gruas në Krishtin, që është e barabartë dhe pa asnjë dallim shoqëror me burrin (Galatasve 3-28), përsëri është shumë i qartë edhe përcaktues për rolin e gruas në shërbesat kishtare edhe ato katekizuese.

Ai këmëngul se gruaja duhet të jetë me krye të mbuluar kur lutet në tempull (1Kor.11,2-16) për të treguar se edhe pse si e krishterë para Zotit ka një dinjitet të barabartë me burrin, në këtë jetë ajo në marrdhëniet shoqërore dhe gjinore mbete grua në varësi nga burri i saj, prandaj : “dua që të dini se kreu i çdo njeriu është Krishti, edhe kreu i gruas është burri; edhe kreu i Krishtit është Perëndia”(1Korintasve . 11-3).

Kështu gruaja nuk ka një rol protagonist në Kishë që është trupi i Krishtit, por gruaja as nuk duhet të flasë në kishë (1Korintasve.14-34) (1Tim.2-12), pra nuk ka të drejtë të mësojë zyrtarisht nga katedra e kishës ose të predikojë në shërbesë kishtare edhe në Liturgjinë hyjnore.

Ky është urdhër që apostulli e kishte marrë nga Zoti (1Kor.14-37), por roli i saj mësimdhënës dhe edukativ do vazhdojë ti njhet në shtëpi (1Tim.2-9) (Pjet3-1).

Kisha Apostolike në organizimin e saj pranoi që gruaja të mund të shkojë deri në shkallën e dhjakonisë dhe kjo jo për shërbesën fetare në altar, por në komunitet për arsye specifike, duke i besuar disa grave të zgjedhura dhe bekuara si dhjakonesha disa detyra të tilla si ndihma në pagëzimin dhe vajosjen e grave të rritura, vizita e grave në shtëpitë e tyre ku burrat priftërinj sipas kanoneve nuk lejoheshin.

Kjo shërbesë dhjakonie ishte rreptësisht brenda kufijve të përcaktuar për gratë nga Apostujt e Shenjtë në Shkrimin e Shenjtë. Këto dhjakonesha zgjidheshin kryesisht nga rrethet e virgjëreshave ose të vejave kushtuar Krishtit dhe e theksojmë u shërbenin nevojave praktike të punës shoqërore dhe funksionale të Kishës, si vizita e grave të sëmura ose të burgosura, përgatitja për pagëzim dhe katekizimi i grave që vinin në Kishë, etj. Urdhri i dhjakoneshave asnjëherë nuk mund të konsiderohet një shugurim sakramental për hyrjen e tyre në priftërinë e Kishës, por është një shugurim i veçantë për ushtrimin e një funksioni specifik në misionin më të gjerë baritor të kishës.

Dhjakoneshat e lashta gjithmonë mbulonin kokën në kishë, në përputhje me traditën apostolike (1 Kor 11:3-16). Ato nuk i mbanin orarët e tyre mbi supe siç bëjnë dhjakonët, por rreth qafës. Ata nuk kishin asnjë rol në adhurimin publik përveç këndimit të himneve dhe përgjigjeve të njerëzve. Ato nuk bënin litanitë, e as nuk lexonin Ungjillin apo Apostullin.

Dhiakoneshat kanë ekzistuar gjatë gjithë jetës së Kishës, ndërsa ato ekzistojnë edhe sot e kësaj dite në mënyrë sporadike sidomos në manastire grash.

Dhjakonia e grave nuk ishte diçka e zakontë për Kishën Apostolike dhe kjo nuk ekzistonte në mënyrë universale, madje pjesa më e madhe e kishës së hershme nuk kishte kurrë dhjakonesha, aq më shumë priftëresha ose kryepriftëresha.

Vetëm sekti gnostik i montanizmit (156 ps.K) pranoi gratë në radhët prezbiteriale dhe ipeshkvnore, gjë që u dënua dhe anatemizua nga Kisha Apostolike si herezi (177 ps.K).

Kështu edhe në shekujt XIX dhe XX kur propozimet që erdhën nga fryma liberale, anglikane, protestante që edhe në Kishën Orthodhokse të bëhej e mundur përsëri hirotonisja e grave për të emëruar përsëri dhjakonesha nuk morën mbështetje të mjaftueshme për të shkaktuar një ringjallje të qëndrueshme të kësaj praktike të kishës së hershme, që siç thamë ishte specifike dhe jo e përgjithshme.

Theksojmë se tentantiva e disa kishave heterodokse për të vendosur priftëresha ose kryepriftëresha në krye të një komuniteti nuk është aspak e bazuar në Shkrimin e Shenjtë ose në Traditën e Shenjtë, por është një frymë kozmike , ose një frymë e feminizmit që nisi në shekullin 19 në Rusinë bolshevike , ateiste komuniste dhe kampin socialistë dhe u përhap me një tjetër formë liberale në perëndimin kapitalistë ku sot ka degjeneruar në rebelimin e gruas nga pozicioni i saj shoqërorë për të cilën ajo u krijua si grua dhe shoqe frymëzuese e burrit dhe mbi të gjithë nënë.

Gruan sot në këto vende e shohim të mbrojtur nga ligjet jo vetëm ta konkurrojë burrin por ta sundojë dhe madje të drejtojë shoqërinë, botën. Gruaja ka dalë në rrugë dhe ka braktisur shtëpinë “mbretërinë” e saj duke lënë pas dore amësinë dhe edukimin e fëmijëve të sa dhe kështu ka dështuar në misionin e saj edhe pse mburret edhe ulëret shesheve me histeri se ka fituar liri të bëjë çfarë të dojë, të jetojë të vishet , të punojë drejtojë si burrë madje ka fituar të drejta të vrasi me anën e abordit fëmijët e saj. Kjo sot nga lëvizja feministe propagandohet si liri barazi dhe dinjitet për gruan moderne dhe një kohë e re për njerëzimin.

Kjo frymë rebelim dhe anarshiste kërkohet që të vednoset edhe në Kishin e Krishtit “që është trupi i Krishtit, është plotësia e atij që me praninë e tij bën gjithçka të plotë”(Efe.1:23) “sikurse edhe Krishti është kreu i kishës, dhe ai vetë është Shpëtimtari i trupit” (Efe.5,22-23), duke kërkuar ose duke performuar gruan të barabatë me burrin në çdo fuksion edhe në funksione në shërbesën fetare, si një priftëreshë që bekon, shenjtëron dhe drejton burrin dhe botën.
Apostulli i kombeve Pavli thotë të kundërtën si duhet jetë gruaja e krishterë: “Ashtu si kisha i është nënshtruar Krishtit, kështu gratë duhet t’i nënshtrohen burrave të tyre në çdo gjë. Ju, burra, t’i doni gratë tuaja, sikurse edhe Krishti ka dashur kishën dhe e ka dhënë veten e vet për të, që ta shenjtërojë, pasi e pastroi me larjen e ujit me anë të fjalës” (Efe.5,24-26).

Është e qartë sipas Biblës dhe Traditës së Shejntë se gruaja kurrë nuk mund të marrë rolin drejtues dhe shenjtërues në kishë. Kjo shërbesë drejtuese dhe shenjtëruese ju është dhënë nga providenca hyjnore vetëm burrave të zgjedhur dhe mbushur nga Shpirti i Shejntë në Misterin e Priftërisë, sipas ikonës së Kryepriftit të madh Jisu Krishtit që sipas gjinisë ishte mashkull dhe një burrë i pjekur , ashtu si na thuhet: “Sepse ne një kryeprift i tillë na duhej, i shenjtë, i pafaj, i papërlyer, i ndarë nga mëkatarët dhe i ngritur përmbi qiej, i cili nuk ka nevojë çdo ditë, si ata kryepriftërinjtë, të ofrojë flijime më parë për mëkatet e veta e pastaj për ato të popullit; sepse këtë e bëri një herë e mirë, kur e kushtoi vetveten. Sepse ligji vë kryepriftërinj njerëz që kanë dobësi, por fjala e betimit, që vjen pas ligjit, vë Birin (Jisu Krishtin) që është i përkryer në jetë të jetës” (Heb.7,26-28).

Prandaj së pari sqarojmë se trendi i priftërisë së grave që po e shohim sot në kishat heterodokse, nuk është gjë tjetër veçse një neopaganizëm dhe një matriarkat kishtar si në paganizëm që duan ti japin gjini femërore edhe Perëndisë ashtu si perëndeshat e Olimpit dhe priftëreshat e orakujve. Prandaj mohimi i grave priftëresha në Kishën Orthodhokse është mohimi konsistent i idhujtarisë, që nënkupton mohimin e hyjnive të të dy gjinive, ashtu si i besonin e performonin e adhuronin dhe ju shërbenin paganët.
E dyta është edhe një rishfaqe e herezisë së montanizmit, që Kisha Apostolike e ka dënuar që në shekullin e dytë, sepse jo rastësisht montanizmi, përveç priftërisë së grave, ruajti edhe elemente të tjera pagane, ndërsa vetë heretiku Montanus fillimisht ishte prift i “perëndeshës” Cybele.

Por sot këta teolog “open mind” që po hapin kutin e pandorës duke përmbysur gjthçka, sa të bardhës i thonë e zezë edhe të zezës të bardhë dhe po vendosin të ndyrën, perversen në vënde të shenjta, duke u përpjekur me argumente fallco të qetësojnë feministët dhe vajzat e altarit, po përpiqen me dinakërinë e djallit të mësojnë njerëzit se Kisha Apostolike me të vërtetë ka qenë e gabuar gjatë gjithë kohës në mohimin e grave në një rol të barabartë në adhurim. Dmth Kisha Apostolike ka gabuar, gratë duhet të bëjnë gjithçka që bëjnë burrat, prandaj sot duhet një tjetër krishterim jo ai i vjetëruari, anakronik, fanatik, por ai modern i kohës së re , që e dimë se nuk është gjë tjetër veçse fryma dhe koha e antikrishtit .

E treta është një plan djallëzor sepse kërkon të uli rolin drejtues të burrit jo vetëm në shoqëri por edhe në kishë, jo vetëm si burrë, baba, por edhe si funksion fetar që Zoti ja ka caktuar vetëm burrit, si prift i të lartit Perëndi.

Në të gjithë këtë trend nuk duket gjë tjetër në horizont veçse gënjeshtra e vjetër e Leviatianit, gjarpërit dredha-dredha” (Isaia 27-1) që tundoi dhe përdori gruan e parë, Evën për të rrëzuar Adamin dhe shkatërroj gjithë Edenin, (Zanafilla 3,1-7) dhe krijimin në një varrezë kozmike (Zanafilla 3-18).

Gruaja e parë u rrëzua se ajo u gënjye dhe pranoi se mund të bënte rolin, mbretëror, profetik dhe priftëror të burrit prandaj e hëngri e para frutin e ndaluar pa marrë lejen e burrit, të cilin e kishte urdhëruar Perëndia ashtu si na dëshmohet në Bibël: “Zoti Perëndi e mori njeriun dhe e futi në kopshtin e Edenit, me qëllim që ta punonte dhe ta ruante. Dhe Zoti Perëndi e urdhëroi njeriun duke i thënë: "Ha bile lirisht nga çdo pemë e kopshtit; por mos ha nga pema e njohjes të së mirës dhe të së keqes, sepse ditën që do të hash prej saj ke për të vdekur me siguri"( Zan,2.15-17).

Po kështu sot po ai djalli babai i gënjeshtrës (Joani 8-44), do të shkatërojë botën por edhe Kishën e Krishtit, nëpërmjet tundimit të gruas për të qënë e njëjtë me burrin jo thjesht si qenie njerëzore, por si funksione edhe atë priftëror.

Siç thamë është e pamundur që gruaja ta kryej atë fuksion që Zoti nuk ja ka dhënë edhe pse ka veshur një robë prifrërore dhe i ka mbushur mëndjen vetes se është një priftëreshë, apo kryepriftëreshë në kishë që bekon edhe shenjtëron, ku ka burra që e durtrokasin edhe e ulin kokën që të bekohen prej tyre, kjo nuk e bënë aspak një të tillë, por një karikaturë qesharake e denjë për tu përbuzur me neveri, që mban mbi veten mallkimin dhe përbuzjen e Zotit që ju thotë , “Unë s'ju kam njohur kurrë; largohuni nga unë, ju të gjithë, që keni bërë paudhësi”( Mat.7,23).

Ka disa grupe heterodokse që fjalët e apostull Petros: “Por ju jeni fis i zgjedhur, priftëri mbretërore, një komb i shenjtë, një popull i fituar, që të shpallni mrekullitë e atij që ju thirri nga terri në dritën e tij të mrekullueshme; ju, që dikur nuk ishit një popull, kurse tani jeni populli i Perëndisë; ju, dikur të pamëshiruar, por tani të mëshiruar.”, ose tek libri i Zbulesës: “Atij që na deshi dhe na lau nga mëkatet tona në gjakun e tij, dhe na bëri mbretër dhe priftër për Perëndinë dhe Atin e tij, atij i qoftë lavdi dhe pushtet në shekuj të shekujve. Amen.( Zbu.1- 6) “dhe na bëre mbretër dhe priftër për Perëndinë tonë, dhe do të mbretërojmë mbi dhe”(Zbulesa 5-10), i kanë interpretuar sikur edhe tek Shkrimi i Shenjtë nxitet priftëria për të gjithë edhe pa dallim gjinie.

Interpretimi orthodhoks është krejt ndryshe, sepse edhe në Dhjatën e Vjetër (Eksodi 19:6 dhe 23:22) përmendet shprehja “priftëri mbretërore” dhe e ka fjalën për popullin e zgjedhur të Izraelit. Pra është i njëjti koncept si në Dhjatën e Vjetër “priftëri mbretërore”, dmth për popullin e zgjedhur të Perëndisë dhe në Dhiatën e Re “priftërinë mbretërore” Izraeli i ri ose të krisherët dhe asnjëherë një priftëri speciale, misterore që mund ta kryejnë si burrat edhe gratë.
Në Dhiatën e Vjetër edhe Dhiatën e Re edhe pse populli i Zotit quhet priftëri mbretërore, nuk kemi asnjë rast të vetëm që një grua është hirotonisur si priftëreshë.

Shën Ambrozi shkruan për interpretimin e fjalëve të mësipërme : “… Lyerja (Mirosja) mbas pagëzimit ju shenjtëron ju që të jeni pjesëmarrës në priftërinë e besnikëve. I tërë trupi i Kishës është lyer për të kryer një funksion priftëror, për të afruar një sakrificë shpirtërore lavdërimi, ashtu siç shën Pjetri na thotë në letrën e tij të parë: ‘Po ju jeni një racë e zgjedhur, një priftëri mbretërore, një komb i shenjtëruar’, popull që fitoi Perëndia, që të rrëfeni mirësitë e atit, që ju thirri juve nga errësira në dritën e tij të mrekullueshme” (1 Pjetr. 2:9)… Të gjithë ju… jeni lyer nga Shpirti i Shenjtë për të marrë pjesë në mbretërinë e Perëndisë si edhe në priftërinë e besnikëve”.

Kur Krishti si Kryeprift sipas rendit të Melkisedekut ( Hebrejnve 5-10) dorëzoi misterin e Falenderimit Hyjnor u tha nxënësve të Tij burra: “Këtë bëni për kujtimin tim” (Luka.22,19); “këtë bëni sa herë të pini për kujtimin tim..”(Kor.11:24-25), pra do të duhet të pranojmë se Apostujt kanë qenë priftërinjtë e parë të Krishtit dhe në këtë urdhër të Krishtit kemi si funksionin një priftëri specifike sakramentale dhe jo një priftëri të përgjithëshme “priftëri mbretërore” për të gjithë popullin e krisherë, ose po ashtu kur i urdhërojë apostujt : “Shkoni dhe mësoni gjithë kombet dhe i pagëzoni”(Mat.28:19), ose që të zgjidhnin dhe të lidhnin mëkatet e popullit, (Joan.20:22-23).

Pra Zoti Jisu Krisht i zgjodhi nga populli këta burra hyjnorë duke i ngarkuar me ofiqin pimantik të punës me popullin dhe të kryerjes së Mistereve Hyjnore., dmth “Lutjeje (liturgjike) edhe shërbesës së fjalës (predikimin) “ (Veprat 6-4)

Prandaj Kisha Katholike Apostolike Orthodhokse ka qënë e qartë dhe është e qartë në lidhje me misterin e priftërisë, atë mund ta kryejnë vetëm burra dhe jo gratë edhe pse ka toleruar që gruaja mund të shkojë deri në shkallën e dhjakonisë por asnjëherë të shërbejë në alar si dhjakonët burra dhe në administrimit e mistereve si episkop dhe prezviterët. Çdo tejkalim i këtij kufiri është neopaganizëm, herezi dhe djallëzi ashtu si edhe Shën Epifani i Qipros e cilëson priftërinë e grave si një "pretenciozitet idhujtar" dhe "projekt djallëzor".

Kështu kur të shikoni një grua që është si veshur si priftëreshë, ose kryepriftëreshë, dm th “apostulleshë” moderne që bekon dhe shenjtëron nëpër altaret e kishave heterodokse, jo vetëm mos e pranoni dhe turbulloheni ,por përbuzeni me neveri si veprim djallëzor, dhe ato si punëtore të antikrishtit ,duke kujtuar fjalët e apostullit të kombeve Pavlit: “Të tillë apostuj të rremë, janë punëtorë hileqarë, që shndërrohen në apostuj të Krishtit. Dhe nuk është për t'u çuditur, sepse satanai vet shndërrohet në engjëll drite. Nuk është, pra, gjë e madhe, nëse edhe punëtorët e tij shndërrohen në punëtorë (marrin trajtën e punëtorëve) të drejtësisë, fundi i të cilëve do të jetë sipas veprave të tyre”.(2 Kor.11:13-15).


No comments

Leave a reply







Recent Posts

  • Homelia IX mbi Ungjillin sipas Mateut
    29 Jul, 2025
  • Lutja,frymëmarrja e shpirtit!
    29 Jul, 2025
  • Liria në Krishtin!
    28 Jul, 2025
  • Dashuria,përsosmëri shpirtërore!
    25 Jul, 2025
  • PSE TRUPAT E DISA SHENJTORËVE NUK PRISHEN ?
    24 Jul, 2025
  • Përulësia!
    23 Jul, 2025
  • PSE GRUAJA NUK MUND TE BËHET PRIFTËRESHË?
    23 Jul, 2025

Shkrime nga Katekisti Miron Çako

Publikimet e vitit 2025

  • Jeta & Veprat e Shënjtorëve
  • Shenjtorët e ditës
  • TEOLOGJIA E KRISHTERË ORTHODHOKSE
  • Historia Kishtare
  • Krishtlindja: Lindja Trupore e Zotit Jesu Krisht
  • PREDIKIME KISHTARE
  • Miron Çako