Skip to main content
  • Kryefaqja
  • Jeta & Veprat e Shënjtorëve
    • Shenjtorët e ditës
      • Janari
      • Shkurti
      • Mars
      • Prill
      • Maj
      • Qeshor
      • Korrik
      • Gusht
      • Shtator
      • Tetor
      • Nëntor
      • Dhjetor
    • HISTORI MREKULLIE
  • TEOLOGJIA E KRISHTERË ORTHODHOKSE
    • DOKTRINA: Çfarë besojnë të Krishterët Orthodhoks
      • Historia Kishtare
    • JETA SHPIRTËRORE E KRISHTËRIMIT ORTHODHOKS
      • KRESHMA-AGJERIMI
    • Predikimet nga Veprat e Apostujve & Letrat e Pavl
    • Ikonat në Kishën Orthodhokse
    • Jeta Liturgjikale në Kishën Orthodhokse
      • Etërit e Kishës & Përvoja shpirtërore
      • Krishtlindja: Lindja Trupore e Zotit Jesu Krisht
      • KRESHMA E HYJLINDËSES MARI (1 - 15 gusht)
  • PREDIKIME KISHTARE
    • Predikimet e së Dielës : Janar
    • Predikime e së Dielës : Shkurt
    • Predikimet e së Dielës : Prill
    • Predikimet e së Dielës : Nëntor
    • Predikimet e së Dielës : Dhjetor
    • Shën Joan Gojarti: HOMELITË MBI UNGJILLIN E MATEUT
  • Tema: Fetare-Sociale
    • Miron Çako
      • 2025
      • 2024
      • SHKRIMET E VITIT 2023
      • SHKRIMET E VITIT 2022
      • SHKRIMET E VITIT 2021
      • SHKRIMET E VITIT 2020
      • SHKRIMET E VITIT 2019
      • SHKRIMET E VITIT 2018
      • SHKRIMET E VITIT 2017
      • SHKRIMET E VITIT 2016
      • SHKRIMET E VITIT 2015
      • SHKRIMET E VITIT 2014

SI DUHET TË BASHKËJETOJMË FETARISHT ?

June 28, 2025 at 10:53 am, No comments
IMG_6281.jpeg

Nga Katekisti: Miron Çako


Feja, që vjen nga besimi në një qënie mbinatyrore të vërtetë apo të krijuar nga mendja njerëzore , patjetër nuk është një problem vetëm personal apo familjar, por edhe shoqëror, sepse feja, duam apo s’duam ne, bëhet mënyrë jo vetëm të konceptuari psikologjikisht për trashendenten , hyjnoren, por edhe e të jetuarit personalisht, familjarisht por edhe shoqërisht, për atë që beson dhe praktikon në një fe përkatëse dhe kështu formëzohen shoqëri fetare me tradita të ndryshme, që ndryshojnë nga traditat e një tjetër grupimi fetar sipas besimit përkatës që ata kanë .

Kur një grupim fetar është i stacionuar në një ambient ose hapësirë shoqërore të veçantë, i rrethuar dhe i mbrojtur nga një tjetër grupim fetar, marrëdhëniet shkojnë pa probleme dhe pa konflikte fetare , por kur jetojmë me dashje ose pa dashje në një shoqëri multifetare , atëherë bashkëjetesa është një sfidë për vetë këtë shoqëri multifetare , sepse duhet të vendosen balancat e një bashkëjetese paqësore, që edhe pse grupimet fetare janë të ndryshëm dhe kundërshtohen fetarisht, përsëri shoqërisht duhet të zgjedhin ose të bashkëjetojnë në respekt dhe harmoni me njëri-tjetrin në kohë dhe në hapsirën ku jetojnë , ose të kundërshtojnë që të asimilojnë tjetrin, me proselitizëm , me dhunë , ose luftë fetare.

Luftërat fetare janë shumë më të ashpra dhe të rrezikshme se luftërat ekonomike,gjeopolitike. Njeriu religjioz për fenë është gati të japë çdo gjë pa kompromise,sepse feja e lidh me shpërblimin e jetës së përjetëshme dhe kjo automatikisht e nënvleftëson dhe zhvleftëson të përkohëshmen dhe i bënë fetarët të aftë për sakrifica sublime deri në vdekje, pa kompromise, sepse ata vendosin absoluten, pra Zotin, para relatives, botës .

Kështu është shumë e domosdoshme gjetja sa më e mirë e formës së bashkëjetesës mes fetarëve të feve të ndryshme , që jetojnë , banojnë dhe punojnë në një territor , hapësirë dhe kohë të përbashkët.

Forma e bashkëjetesës fetare nuk duhet të jetë spekulative sepse ata e japin impaktin negativ si kundra vetë fesë por edhe shoqërisë.

E para, bashkëjetesa nuk duhet të shprehet si një tolerancë fetare e atyre që janë më të shumtë në numër, si një maxhorancë, ose atyre që janë dhe ndjehen të fuqishëm ekonomikisht , politikisht , kulturalisht ,ushtarakisht, ndaj atyre të një feje tjetër që janë në minorancë dhe shfaqen si më të dobët mes shoqërisë multifetare, sepse në këto raste nuk kemi më bashkëjetesë fetare, por një tolerim nga më i forti ndaj më të dobëtit, një lloj mëshire religjioze .

Kjo lloj metode e gabuar, nxit inferioritet , pakënaqësi dhe akumulon pa kuptuar urrejtje, si një energji e brendshme negative tek i toleruari fetarisht nga mëshira , që pret momentin të shpërthejë kur t’i jepet rasti, dhe kështu viktima kthehet në viktimizues, si një rreth vicioz pakënaqësie,kundërshtie dhe armiqësie fetare që nuk mbarojnë kurrë .

E dyta, për hir të bashkëjetesës fetare nuk mund të kemi një miksim fesh duke bërë një sinkretizëm fetar me sloganin e : “ Zoti është një dhe të gjithë fetë janë njësoj”.

Ky slogan i rëndomtë nuk është as i vërtetë dhe as i logjikshëm . Nuk është i logjikishëm sepse nëqoftëse Zoti është një dhe feja duhet të jetë një , por në realitet ne po kemi një shoqëri multifetare.

Pse?

Atëhere mund të themi se ndoshta Zoti nuk 100% i vërtet ose po kërkon të tallet me njerëzit duke iu dërguar përfaqësues të ndryshëm me doktrina të ndryshme që krijojnë fe të ndryshme që kundërshtojnë njera-tjetërën deri në luftëra fetare?!

Kjo është e pamundur të bëhet nga Zoti, sepse në të gjtha fetë monoteiste, Zoti besohet si e Vërteta absolute dhe Dashuria e përsosur, që nuk mund të mashtrojë dhe nuk fut përçarje fetare mes njerëzve : “sepse ai u jep të gjithëve jetë, hukatje dhe çdo gjë;dhe ai ka bërë nga një gjak i vetëm të gjitha racat e njerëzve, që të banojnë në mbarë faqen e dheut, dhe caktoi kohërat me radhë dhe caqet e banimit të tyre,që të kërkojnë Zotin, mbase mund ta gjejnë duke prekur, ndonëse ai nuk është larg nga secili prej nesh.” ( Veprat e Apostujve17 ;26-27)

Për këtë arsye çdo fe monoteiste ( një Zot) këmbëngul në doktrinën e saj sipas përfaqësuesve përkatës, se është Zoti që iu zbuloi të vërtetën absolute atyre dhe se të gjithë njerëzit duhet t’a ndjekin atë rrugë, si të vetmen rrugë të vërtetë shpëtimi.
Atëherë arsyeja që ne po kemi shumë fe duhet të jetë faktori i paqëndrueshëm spekulativ dhe mashtrues njerëzor, të cilët për të përligjur dobësitë , egon , lakmitë apo ambiciet e një grupi shoqëror kundër një grupi tjetër shoqëror, krijonë “zotin” e vet dhe në emër të këtij “zoti” imagjinar krijon fenë që përligj sundimin dhe shfrytëzimin e tyre .Kjo praktik ishte shumë e qartë tek popujt pagan të cilët përligjnin instinktet dhe ambincjet e tyre duke krijuar idhujt pasionant të shumtë por edhe kundërshtar të “zotit” të tribus , fisit apo një populli tjetër.

Ky politeizëm idhujsh ishte sa i gabuar aq edhe demoniak , prandaj në Bibël tek psalmet na thuhet : “Se gjithë perëndinat' e kombevet janë demon” (Psalmet 96:5)

Prandaj të bësh një bashkim fetar sipërfaqësor me slloganin : “Zoti është një dhe të gjithë fetë janë njësoj” , si një pastiço fetare , pavarësisht dukjes si koncept teologjik si një ( modus-viventi) , nëvetvete është si një akuzë, sakrilegj ndaj Zotit , të Vërtetit absolut, që sipas kësij slogani Ai akuzohet tërthorazi si mashtrues , dhe një atentat ndaj vetë fesë , sepse në këtë formë alogjike, vetë feja pushon së qëni diçka serioze si zbulesë hyjnore dhe kthehet në një amalgam ritesh pa kuptim të shpikura nga mendjet e përçartura dhe instinktet shtazore tek njerëzit, që gradualisht të çon në degradim të fesë, si “një opium për popujt” , në mohimin e fesë , në ateizëm, që si doktrinë antiteiste shfrytëzon edhe multifetarizmin kundërshtues .

Më konkretisht, në Shqipëri ne kemi dy grupime të mëdha fetare dominuese , besimin e krishter, që është i themelosur që në shekullin e parë nga apostujt e Krishtit, si një ndër ta apostull i kombeve Pavli, shekulli I ps.K. i cili shkruan për vete :"Kështu, qysh prej Jerusalemit e për qark në Iliri e kam përhapur Ungjillin e Krishtit." (Rom 15, 19)Krishterimi e ktheu Ilirin nga një vend pagan politeistë , në monoteistë duke që pjesë integrale e perandorisë së krishterë të lindjes edhe perëndimit .

Po ashtu kemi edhe fenë islami, që mendohet se ka ardhur në Ballkan dhe në trojet Shqiptare sporadikisht nga shekulli 8-10 nepermjet tregëtarëve mysliman arab të cilët mund të kenë prozelitizë ose konvertim tek banorë vendas , por me një numër të pakonsiderushëm , ndërsa masivisht islami si fe është instaluar gjatë ppushtimit dhe sundimit Osmane nga (1385 deri me 1912).
Këto dy grupime fetare që u krijuan në Shqipëri pas pushtimit osman, duhet t’i qëndronin besnik përfaqësuesit dhe themeluesit të fesë së tyre .

Të krishterët duhet t’i qëndronin besnik Jisu Krishti që besohej dhe adhurohej si Biri i Zotit dhe Biri i Njeriut dhe sipas Biblës, thotë : “ Unë dhe Ati jemi një'” ( Joani 10-30) “ Unë jam udha, e vërteta dhe jeta; askush nuk vjen tek Ati, përveçse nëpërmjet meje.” (Joani 14-6)

“Kush beson në Birin ka jetë të përjetëshme, kurse kush nuk i bindet Birit nuk do të shohë jetë, por zemërimi i Perëndisë qëndron mbi të.” (Gjoni 3:36).

24Prandaj ju thashë se ju do të vdisni në mëkatet tuaja, sepse po të mos besoni se unë jam, ju do të vdisni në mëkatet tuaja''( Joani 8-24)

“Sepse do të dalin krishtër të rremë dhe profetë të rremë dhe do të bëjnë shenja e çudi për të gënjyer, po të jetë e mundur, edhe të zgjedhurit.Por ju kini kujdes; ja, unë ju paralajmërova çdo gjë''.( Marku 13 22-23)
Kurse ata që u konvertuan në myslimanë edhe në Shqipëri , duhet të besojnë Muhametin (570- 632 ps K) , që sipas Kuranit, të gjithë njerëzit duhet t’a besojnë atë si profetin e fundit të njerëzimit:
“ O ju njerëz, O bijtë e Ademit, O ju që keni besuar, O robër të mi, Allahu thotë: O ju që besuat, përgjigjiuni (thirrjes së) All-llahut dhe të të dërguarit kur ai (i dërguari) ju fton për atë që ju jep jetë, (për fenë e drejtë)....... ”

„Por atyre që besojnë dhe bëjnë çka është e drejtë dhe që besojnë në atë që i është dërguar Muhametit (si zbulesë) – e vërteta (që vjen) nga Zoti juaj –, atyre ia shlyen Zoti veprat e këqia dhe e shpie gjithëshka për ta në rregull.“ (47:2)

Muhameti është i dërguari i Zotit. Dhe ata që janë me të (besimtarët) janë të ashpër kundra mosbesuesve (të pafeve), kurse mes njëri-tjetrit janë me ndjesë.” (48:29)

Në Kuran, All-llahu i kërkon Muhametit të kundërshtojë të krishterët që i besojnë Krishtit si Biri i Zotit si Zot dhe jo si profet ( pejgamer)

“ Dhe atyre që të kundërshtojnë ty (O Muhamed në çështjen e Isait birit të Merjemes, që është vetëm Profet dhe i dërguar i Zotit), pasi ka ardhur njohuria (dija për çështjen e Profetit Isa), thuaju (atyre kristianëve):
“Ejani t'i thërrasim bijtë tanë dhe bijtë tuaj, gratë tona dhe gratë tuaja, veten tonë dhe ju vetë (veten tuaj), pastaj, t'i lutemi Allahut që mallkimi i Allahut qoftë (t’i godasë, të zbres dënim) mbi gënjeshtarët (ata që e quajnë Isain Birin e Zotit, dhe Jo të dërguarin e Tij, dhe nuk e besojnë Profetin Muhamed dhe shpalljen e tij). (3-61)

Në fillim këto dy grupime fetare, krishter dhe musliman ishin në luftë mes tyre në trojet shqiptare, sepse Islami u soll nga osmanët dhe shikohej si feja e pushtuesit dhe ata që konvertoheshin si tradhëtarë, që si apostat përfitonin nga pushtuesit duke u bërë edhe sundues i bashkëvëlezëeve të tyre, por kur prej shumë arsyesh dhe mënyra të imponuara ose zgjedhje të lira, shumë të krishterë u konvertuan në myslimanë, sidomos deri në shekullin e XVIII-të, lindi problemi i bashkëjetesës mes këtyre dy grupimeve, që edhe pse tashmë ishin dy fe të ndryshme , ata kishin të përbashkët gjakun, historinë dhe vendbanimin e tyre shekullor.

Kështu shqiptarët që të mos luftonin me njëri- tjetrin në emër të fesë, duke e parë veten si armik fetar, dhe kjo do ishte shkak për asimilimin e tyre, me urtësi i ndanë çështjet fetare nga çëshjet e tjera shoqërore, komëtare, p.sh. nga çështja kombëtare.

Në një farë mënyre shqiptarët bënë një lloj laicizmi të shoqërisë dhe arritën deri aty sa që për t’iu kundërvënë multifetarizmit , që keqpërdorej prej armiqve për ndasi duke i ashtëquajtur shqiptarët musliman dhe të krishterët grekë , dhe kjo me divizën armiqësore : “ përça e sundo”, nxorrën sloganin përbashkues :

“ Mos shikoni kisha e xhamia, feja e shqyptarit asht shqyptaria!”

Kjo thënie është thënë nga Vaso Pasha ( Pashko Vasa) (1825 -1892), një person nga një familje e konvertuar nga e krishter në mysliman dhe u bë nënpunës i Perandorisë Osmane si dhe veprimtar i Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. Për shërbimet që i kishte bërë perandorisë, u dekorua me medaljet “Osmanije” dhe “Mexhidije”, arit dhe argjendit.

Edhe pse kjo thirrje e Pashko Vasës duket si një kundërvënie të fesë dhe sot thëret si propagantë ateiste , mendoj se konteksti për kohën nuk ka qënë ateistë siç u keqpërdor nga ateizmi komunistë , por ka qënë një thirje për një formë bashkëjetesë shoqërore, duke mos e ngatërruar fenë dhe fetarët në çështje nacionale dhe kombëtare, ku në atë kohë kombi ishte në rrezik asimilimi nga armiqtë e vendit, që përdornin fenë dhe agjentët fetarë për interesat e tyre kundër Shqipërisë të pushtuar dhe të copëtuar.

Kështu mes shqiptarëve multifetarë janë gjetur me urtësi forma efikase për të bashkëjetuar, pa ngatërruar marrëdhëniet fetare me ato shoqërore dhe kombëtare duke mos lidhur fenë me një territor që i takon vetë një grupi fetar , por si një vend i përbashkët që është ndarë nga Krijuesi për ta gëzuar të gjithë banorët bashkëjetues pa dadhim, bindjesh , idesh, fesh.

Prandaj fetë, edhe pse ato kanë koncepte të ndryshme, mund të bashkëjetojnë në një kohë dhe hapësirë të përbashkët, me të gjitha benefitet e vendit, për të jetuar një jetë paqësore, pa ndikuar në jetën fetare të tjetrit, sepse feja edhe pse është e rëndësishme për një grup, nuk ka pse iu imponohet një tjetër grupi fetar , ose jofetar, në doktrinë edhe territor. Kurse marrëdhëniet shoqërore të përbashkëta si mbrojtja e territorit, dashuria për atdheun dhe kontributi i përbashkët për një jetë sa më sociale, është detyrim për të gjithë shtetasit, fetar ose jo fetar.

Kurse mosbashkëjetesa fetare në emër të fesë, është atentat për vetë fenë dhe atij grupi fetar , arrogantë, imponues dhe dhunues në emër të fesë së tij ,kjo diskretiton vetë atë fenë e tyre , sepse si është e mundur që kur vetë Krijuesi ka dërguar diellin dhe shiun për të mirët dhe për të këqinjtë në një vend, kohë dhe hapësirë, si mundesh ti t’ia krijesa tja u marrësh këto benefite natyrore madje edhe vetë jetën tjetrit në emër të fesë që ti beson dhe praktikon ?!

Kjo nuk është fe e Zotit.

Në Bibël thuhet se ; “Zoti është dashuri”( 1 Joanit 4) dhe atje ku ka proselitizëm të imponuar, nënshtrim, shfrytëzim apo dhe vrasje në emër të Zotit , nuk është aspak Zoti i Dashurisë, por djalli njerivrasës që nga fillimi.( Joani 8 44)

Në këto raste të dhunshme fetare nuk kemi të bëjmë me fetarë , por me fanatikë, mashtrues të mashtruar , apo aq më keq, terroristë që e përdorin fenë në interes të egos dhe lakmisë së tyre shtazore ,djallëzore , prandaj ata vrasës fetare janë bijtë e djallit sepse duan dhe bëjnë dëshirat e atit të tyre.

Fortlumturia e Tij, Kryepiskopi Anastas, gjatë konfliktit mes Serbisë dhe Kosovës, që qarqe të ndryshme politike donin t’i jepnin një konotacion fetar, me shumë rrezikshmëri për rajonin, tha këto fjalë lapidare:
“Askush nuk ka të drejtë të përdorë vajin e fesë për të forcuar zjarrin e konflikteve. Feja është dhuratë hyjnore, e dhënë për të qetësuar zemrat, për të shëruar plagët dhe për të sjellë më afër individët dhe popujt.”

Krishterimi autentik orthodhoks si doktrinë dhe praktikë nuk e mbështet kurrë luftën fetare, sepse Krishti e ndalon kategorisht atë kur Ai vetë e ndaloj Petron që donte ta mbronte Krishtin me shpatën , duke i thënë: “ Atëherë Jezusi i tha: ''Ktheje shpatën në vendin e vet, sepse të gjithë ata që rrokin shpatën, prej shpate do të vdesin.A kujton ti, vallë, se unë nuk mund t'i lutem Atit tim, që të më dërgojë më shumë se dymbëdhjetë legjione engjëjsh? Po atëherë si do të përmbusheshin Shkrimet, sipas të cilave duhet të ndodhë kështu?''( Mateu 26 ;52-54)

Kisha Orthodhokse i nderon si shenjtorë ata që u vranë u martirizuan për Krishtin si shprehje sublime e dashurisë për Zotin , por po ashtu lutet edhe për ata të krishter që u vranë në luftë për atdheun , si akt sublimi i dashurisë për të afërmin, ashtu si lutet në Liturgjinë Hyjnore :” Lutemi për ta që ranë për fe edhe pë atdhe “
Por le të kthehemi tek marrëdhëniet normale njerëzore në një shoqëri multifetare.

Thamë se ushtrimi i fesë detyrimisht është dhe përbën një pjesë të rëndësishme kulturore të një grupimi fetar, patjetër kjo është normale, interesante , kulturore dhe duhet të respektohet, por jo t’iu imponohet të tjerëve.

Të respektosh fenë ose praktikat fetare të një grupi fetar nuk do të thotë që ne jemi dakord më atë fe. Prandaj këtu duhet kujdesi dhe urtësia , d.m.th : “ unë të respektoj, të uroj, por nuk jam i detyruar as t’i besoj dhe as t’i praktikoj praktikat fetare e tua” .Kur ne bëhemi pjesë e praktikave fetare, ne bëhemi pjesë e asaj feje dhe kjo është një mohim i fesë tënde. P.sh. të krishterët, që në fillimet e Krishterimit, nuk lejoheshin të merrnin pjesë në ceremonitë fetare të paganëve , as në kurbanet që paganët ia flijonin idhujve.
Ja çfarë iu shkruante apostull Pavli të krishterëve : “ Gjithçka më lejohet, por jo gjithçka është e dobishme; gjithçka më lejohet, por jo çdo gjë ndërton. Askush të mos kërkojë interesin e vet, por atë të tjetrit.Hani çdo gjë që shitet te kasapi, pa bërë pyetje për shkak të ndërgjegjes, sepse toka është e Zotit dhe gjithçka që ajo përmban.”

Dhe në qoftë se ndonjë jobesimtar ju fton dhe ju doni të shkoni, hani çdo gjë që t'iu vihet përpara, pa bërë pyetje për shkak të ndërgjegjes.Por në qoftë se dikush ju thotë: ''Kjo është nga flijim idhujsh'', mos hani, për atë që iu paralajmëroi dhe për shkak të ndërgjegjes, sepse “ toka është e Zotit dhe gjithçka që ajo përmban” .( 1 Korintasve 10: 23-28) .

Të krishterët nuk merrnin pjesë as në ceremonitë e fesë judaike dhe sakrificat që ata ia kushtonin Perëndisë sipas Ligjit të Moisiut . Kanoni apostolik 70 thotë : “Një klerik që kreshmon me hebrenjtë , feston një ditë të shenjtë me ta , ose pranon prej tyre dhurata të ditës së shenjtë ( për hebrenjtë) , duhet çhirotonisur . Një laik aforizohet, nxirret jashtë kungimit”.

Edhe kur në shekullin e VI-të u shfaq feja dhe ritet e fesë islame dhe islamizmi u bë një integrale e shoqërive multifetare, si krishter, judejn, pagan , të krishterët nuk merrnin pjesë dhe ishte e ndaluar fetarisht dhe kishtarisht që të kryenin ritet e fesë islame si lutjet apo dhe kurbanet e tyre. Mospjesëmarrja nuk do të thotë armiqësi shoqërore, por besnikëri ndaj fesë dhe besimit tënd , sepse:” Askush nuk mund t’u shërbejë dy zotërinjve, sepse ose do të urrejë njërin dhe do ta dojë tjetrin; ose do t’i qëndrojë besnik njerit dhe do të përçmojë tjetrin” ( Mateu 6-24)

Të bashkëjetosh fetarisht do të thotë që fetë të mos ngatërrohen , miksohen, as imponohen në jetën shoqërore të tjetrit , por të respektohen pa u bërë pjesë e tyre.

Për hir të bashkëjetesës paqësore ne mund t’i urojmë fetarët e një feje tjetër në festat e tyre fetare me urimin korrekt : “ Ta gëzoni festën tuaj”. Ky urim është sa njerzor edhe korrekt, sepse ne i respektojmë dhe i urojmë që ata gëzojnë në liri të plotë festën e tyre fetare, por vetë nuk jemi të detyruar të marrim pjesë në këtë gëzim fetar të tyre, sepse nuk i përshtatet doktrinës dhe praktikave tona fetare dhe kështu bashkëjetojmë, respektojmë, urojmë dhe nuk përzihejmë fetë dhe praktikat fetare të njëri tjetrit si një sinkritizëm të gabuar dhe dëmshëm për vetë fenë.

Në një shoqëri multifetare për të mos patur ndikim është mirë që festat fetare të bëhen brenda ambienteve të kulteve fetare , por kur shoqëria është emancipuar dhe nuk ka probleme edhe konflikte fetare edhe ambientet shqërore mund të përdoren kur janë të domosdoshme njësoj nga të gjitha komunitetet fetare zyrtare , por asnjëherë nuk duhet të organizohen si një imponim numri apo force ndaj komuniteteve të tjera, sepse kjo e dëmton bashkëjetesën fetare, që është sa e mirë por edhe aq e brishtë për t’u cënuar.
Një situatë e vështirë për t’u menaxhuar është edhe kur bëhen martesa mikse nga aspekti fetar. Mirë është që çifti të ketë një besim, sepse sado besimi dhe feja është personale, ajo shfaqet në marrëdhëniet shoqërore sipas koncepteve fetare, në të gjithë aktivitetet e jetës si në veshje , ushqim , argëtim , punë , vizion mes njerëzve.

Kur jemi pjesë e një shoqërie të gjërë, e kemi më të lehtë të gjejmë gjëra të përbashkëta të bashkëjetesës pa ndikuar tek feja e njëri- tjetrit, por në martesë, kur dy persona bëhen një mish dhe një familje, bashkëjetesa fetare ka sfidat e veta që duhen mirëmenaxhuar.Prandaj këshillohet që,edhe pse çifti ka një besim të ndryshëm, nuk duhet t’ia imponojnë njëri- tjetrit , duke ia ndryshuar fenë me forcë, por t’a respektojë fenë e tjetrit pa rënë në kompromise fetare, edhe pse ata janë aq afër me njëri –tjetrin, nuk duhet të bëjnë një miskim fetar familjar ,sepse kjo është në dëm të vetë fesë së tyre.

Çifti në raste të tilla duhet të bashkëjetojë si shoqërisht dhe fetarisht, duke respektuar dhe dialoguar me shpresën se e vërteta apsolute hyjnore me dashuri pa interes do t’i bashkojë në një besim, në një mëndje në një zemër.

Kjo është një çështje delikate që është trajtuar që në shekullin I-rë tek të krishterët që vinin nga familje pagane, dhe nëse dikush bëhej i krishterë nga bashkëshortët , atëherë rrezikohej bashkëjetesa familjare dhe prishja e familjes.

Por apostull Pavli këshillon :“ Në qoftë se ndokush ka një grua që nuk beson dhe ajo dëshiron të banojë me të, le të mos e lërë. Dhe gruaja që ka një burrë që nuk beson dhe që ai dëshiron të jetojë me të, le të mos e lërë. Sepse jobesimtari u shenjtërua nëpërmjet gruas dhe gruaja jobesimtare u shenjtërua nëpërmjet burrit, sepse përndryshe fëmijët tuaj do të ishin të papastër, por tani ajo është e shenjtë. (1Korintasve 7:12-17).

Këto raste që na përmend apostulli, ishin përjashtime vetëm për ato martesa mikse civile, kur një nga bashkëshortët besonte në Krishtin dhe tjetri qëndronte në paganizëm dhe për të mos u prishur martesa, ashtu siç ishte dhe në ligjin e Moisiut, që nëna dhe fëmija paganë duhen larguar nga familja dhe populli Jude, por Krishterimi i përqafoi të gjithë popujt , racat dhe gjinitë, në kohën e hirit Perëndia e lejoi bashkëjetesën dhe lindjen e fëmijëve në martesa mikse, sepse ata kanë mundësi nga prindërit e bërë të krishterë, të shenjtërohen në bashkim me Zotin.

Kjo situatë fetare anormale mes çiftit, nuk pranohet kur personi është i krishterë përpara martesës dhe pastaj kërkon të martohet me paganë, ose të një feje antikrishtere apo ateiste, sepse në këtë situatë kemi një rënie në besim dhe bashkëjetesa pa kurorë quhet kurvëri dhe fëmijët janë pjella të mëkatit dhe ai përjashtohet nga Kungimi me Zotin dhe Kishën.

Kështu edhe kur feja, si në familje dhe në një shoqëri multifetare, miksohet dhe thjesht ngatërrohet me festa shoqërore , atëhere vetë feja dëmtohet dhe degradon në argëtim pa përmabajtje, vetëm në të ngrëna dhe në të pira, dhe atëhere nuk ka më besim në një Zot apo edhe seriozitet fetar por : “Perëndia i tyre është barku i tyre dhe lavdia e tyre është në turp, ata mendojnë vetëm për gjërat tokësore.” (Filipianëve 3: 18-19)

Këta njerëz fetarë që miksojnë fetë dhe i kthejenë festat fetare në festa, argëtime kolektive pa përmbajtje , janë : “Të perëndishëm në dukje, por mohues të fuqisë së saj” (2 Timotheut : 3-5), në një shoqëri që pa e kuptuar kthehet në tallëse të fesë dhe pastaj në ateiste .

Prandaj të jesh fetarë dhe t’a ushtrosh fenë lirisht, është e drejtë e lirive njerëzore, që duhet të mbrohet me ligj nga shoqëria ,shteti, por liria jonë mbaron ku fillon liria e tjetrit. Kështu në një shoqëri multifetare është e domosdoshme bashkëjetesa paqësore mes individëve dhe grupimeve fetare ,jo vetëm për një mbarëvajtje sa më normale shoqërore, por edhe si një vlerë e vetë fesë së vërtetë, që është dashuri për Zotin dhe të afërmin dhe kjo sjell paqe mes njerëzve, ashtu si apostull Pavli nxit të krishterët:“ Nëse është e mundur, për aq sa varet prej jush, jetoni në paqe me të gjithë njerëzit.” (Romakëve 12 : 18) .


No comments

Leave a reply







Recent Posts

  • GABIMI I MADH QË BËJNË NJERËZIT
    15 Jul, 2025
  • “POR FRYMA THOTË QARTË SE NË KOHËT E FUNDIT DISA DO TË LARGOHEN NGA BESIMI , DUKE JU KUSHTUR VËMËNDJE FRYMËRAVE MASHTRUESE DHE DOKTRINAVE DEMONIAKE .” (1 Tim. 4:1)
    14 Jul, 2025
  • Homelia VIII mbi Ungjillin sipas Mateut
    14 Jul, 2025
  • IDHUJT E SOTEM
    3 Jul, 2025
  • “DJEMA , RUANI VETEN NGA IDHUJT " (1 Joani 5-21).
    3 Jul, 2025
  • LODRAT DHE IDHUJT QË PO DEMONIZOJNË KËTË BREZ TË PABESË
    1 Jul, 2025
  • SI DUHET TË BASHKËJETOJMË FETARISHT ?
    28 Jun, 2025

Shkrime nga Katekisti Miron Çako

Publikimet e vitit 2025

  • Jeta & Veprat e Shënjtorëve
  • Shenjtorët e ditës
  • TEOLOGJIA E KRISHTERË ORTHODHOKSE
  • Historia Kishtare
  • Krishtlindja: Lindja Trupore e Zotit Jesu Krisht
  • PREDIKIME KISHTARE
  • Miron Çako